Er zijn veel verschillende soorten en maten hoofdkussens. Een eenvoudig hoofdkussen is al vanaf tien euro te koop, terwijl andere kussens tot wel honderden euro’s per stuk kosten. Het juiste hoofdkussen is belangrijk voor de slaapkwaliteit.
Welk kussen het meest geschikt is, is afhankelijk van de persoonlijke wensen. Tijdens het slapen neemt men verschillende slaaphoudingen aan. Op basis van de slaaphouding dient het juiste kussen te worden gekozen. Een standaardmaat voor een gemiddeld kussen is 60 bij 70 centimeter. Tegenwoordig zijn kussens soms kleiner en zijn er ergonomische kussens op de markt gebracht. Niet in ieder land is de standaardmaat gelijk. Het beste is een groter kussensloop dan het kussen te gebruiken, zodat het kussen niet van vorm kan veranderen.
Waarom slaapt men op een kussen?
Een derde van ons leven wordt in het bed doorgebracht. De meeste mensen slapen op een kussen. Kussens worden al duizenden jaren in bed gebruikt. Men heeft ‘s nachts de onbedwingbare behoefte om het hoofd hoog te houden tijdens de slaap. Al in 9000 voor Christus sliepen men op de eerste stenen kussens. Later ging men over op jutezakken en leren zakken, gevuld met zacht materiaal. Dit is de voorloper van het kussen zoals wij het kennen.
Het kussen zoals we er nu op slapen, werd ontwikkeld in de 19e eeuw. Pas tijdens de Industriële Revolutie kwam de massaproductie van kussens op gang en ging men massaal op een kussen slapen. Een kussen is noodzakelijk voor de ondersteuning van het hoofd, de nek en de wervels. Overdag loopt men de hele dag rechtop, waardoor de spieren rechtop worden gehouden. Onze spieren ontspannen tijdens de slaap (vooral tijdens de diepe slaap). Daardoor vallen de spieren naar achteren, wat zonder ondersteuning tot een stijve rug kan leiden. Daarom slapen we op een kussen.
Een goed hoofdkussen
Een goed hoofdkussen is van essentieel belang voor een goede nachtrust. Wanneer het kussen lekker ligt, valt men beter in slaap. Als het kussen te hard is, kan men de nek niet goed laten rusten, waardoor deze pijn doet. Mensen die ‘s morgens vaak opstaan met een vastzittende nek zijn doorgaans toe aan een nieuw hoofdkussen.
Een te zacht hoofdkussen leidt ook tot klachten: men voelt geen steun, waardoor er spierpijn ontstaat. Men ligt dan urenlang in een verkeerde houding. Een verkeerd of oncomfortabel kussen kan slapeloze nachten tot gevolg hebben. Wie dagelijks met hoofd- of schouderpijn ligt, kan de oorzaak in sommige gevallen zoeken bij het hoofdkussen.
Een goed hoofdkussen is minstens net zo belangrijk als een matras of bedbodem. Een juiste ergonomische houding komt de slaapkwaliteit ten goede. Welk kussen het meest geschikt is, is afhankelijk van de slaaphouding van degene die op het kussen gaat slapen. Doordat mensen vaak van houding wisselen tijdens de slaap, kan het moeilijk zijn het juiste hoofdkussen te vinden. Een verkeerd hoofdkussen leidt niet alleen tot fysieke problemen zoals hoofd- en nekpijn, maar kan ook langdurige slaapproblemen veroorzaken.
Kussen voor kinderen en volwassenen
Het is belangrijk voor kinderen een ander kussen te kopen dan bij volwassenen het geval is. Het hoofd en de nek moeten goed worden ondersteund. Doordat kinderen tijdens de groei een groter hoofd hebben, is het belangrijk dat zij op een ander kussen dan volwassenen liggen. Er bestaan speciale kinderkussens. Deze zijn kleiner en beter voor de nek van het kind. Baby’s hebben in verhouding een nog groter hoofd. Het hoofd van een baby bedraagt ongeveer een derde van de lichaamslengte. Daarom slapen de meeste baby’s rechtstreeks op het matras. Dat is beter, omdat daarmee verstikkingsgevaar voorkomen wordt.
Slaaphouding
De slaaphouding is van belang bij het uitkiezen van het juiste kussen. Er zijn hoofdkussens afgestemd op de volgende slaaphouding: zij, rug of buik. Door het juiste hoofdkussen te kiezen, komt de ruggenwervel ‘neutraal’ te liggen. Dat betekent dat de nek, de schouders en de rug niet in een kromming liggen, waardoor er minder druk op de spieren staat. Belangrijk is te weten welke slaaphouding men ‘s nachts heeft. In veel gevallen is de slaaphouding ‘s nachts niet hetzelfde als de manier op waarop men in slaap valt.
Buikslaper
Ligt men tijdens het slapen veel op de buik, dan is een dun kussen de juiste keuze. Dit omdat er anders te veel druk op de onderrug staat, waardoor men vaak klaagt over pijnklachten onder, boven de billen. Sommige buikslapers slapen soms liever zonder hoofdkussen. Toch is het buikslapen in principe geen juiste slaaphouding en is het beter deze gewoonte volledig af te leren, om zo de onderrug te ontzien.
Rugslaper
Mensen die op hun rug slapen, volstaan over het algemeen met een iets goedkoper kussen. Het kussen is ‘gemiddeld’, wat betekent dat het kussen niet erg dik, maar ook niet erg dun hoeft te zijn. Doordat men op de rug ligt, komt al het gewicht op deze plek terecht. Overdag houdt ons ruggenwervel ons lichaam overeind. Daarom is onze rug wel iets gewend en past vrijwel elk kussen bij deze slaaphouding. Voorkom echter dat men kussens onder de rug legt voor extra steun. Men slaapt dan in een holling, wat na een nacht slaap pijnklachten kan veroorzaken.
Zijslapen
Veel mensen slapen op de zij. Het hoofd raakt dan het kussen op de slaap. Zijslapers hebben echter een dikker en steviger hoofdkussen nodig. Dit omdat er een grote ruimte ontstaat tussen de nek en de schouder. Deze ruimte dient opgevuld en ondersteund te worden, waardoor de nek meer steun krijgt.
Ondersteuning
Het kussen moet de juiste ondersteuning bieden. Een kussen dat te dik is, zorgt voor extra spanning op de spieren in de rug, de nek en de schouders. Kies daarom voor een kussen dat precies past. Kussens zijn er tegenwoordig in alle soorten en maten. Ze zijn er van dons en veren, maar ook van schuimrubber.
Het juiste kussen kiezen is afhankelijk van de slaaphouding en persoonlijke wensen. Belangrijk is om het kussen in de winkel te testen. Het kussen dient dan wel op eenzelfde soort bed gelegd te worden als het model dat men thuis heeft. Daarnaast is het zaak om het hoofdkussen om de vier jaar te vervangen. Daarna bieden hoofdkussens minder ondersteuning en zijn ze minder gemakkelijk schoon te maken.