Informatie over slaapmiddelen

Slaapmiddelen worden vaak voorgeschreven wanneer mensen problemen heeft met het inslapen. De middelen worden vaak verstrekt als je voor een langere tijd moeite hebt met in slaap te vallen. Toch werken deze medicijnen lang niet voor iedereen. Zo heb je een verhoogd risico verslaafd te raken aan de medicatie. Bovendien lost de medicatie niet de slaapproblemen zelf op. Voornamelijk bij chronische slapeloosheid lijken slaapmiddelen weinig effect te sorteren.

Daarom opteren artsen voor gedragsmatige slaaptherapie onder toezicht van een neuroloog, en somnoloog of een psycholoog. Toch worden slaapmiddelen het vaakst gebruik om het slaapproblemen tijdelijk uit te schakelen.

Het voorschrijven van slaapmiddelen

Artsen mogen volgens de officiële richtlijnen alleen in noodsituaties slaapmiddelen voorschrijven. De middelen mogen niet langer dan twee weken achter elkaar gebruikt worden. Dit mede vanwege de mate van afhankelijkheid van de middelen. Neurologen vinden dat ten onrechte vaak gedacht wordt dat het slaapprobleem wordt opgelost door slaapmedicatie, maar dat is niet het geval. Slaapmedicatie helpt het probleem tijdelijk stil te zetten, maar het onderliggende probleem moet nog worden aangepakt.

Om die reden worden de meeste slaapmiddelen sinds 2009 niet meer vergoed door de zorgverzekeraar. Alleen in enkele gevallen dekt het basispakket de kosten van slaapmedicatie nog. Dat zijn doorgaans de slaappillen die nu het meest worden voorgeschreven: benzodiazepinen. Hieronder vallen bijvoorbeeld temazepam (kortwerkende pil) en Oxazepam (langwerkende pil). Dit soort slaapmedicatie wordt alleen voorgeschreven in kritieke gevallen waarbij slapen moeilijk gaat.

De minister van Volksgezondheid besloot in 2009 dat de meeste slaapmedicatie niet meer wordt voorgeschreven. Veel patiënten zouden de medicijnen voor een veel langere tijd of zelfs chronisch blijven gebruiken. Dat komt mede doordat patiënten snel afhankelijk van dit middel kunnen worden, doordat deze medicatie erg verslavend werkt.

Bij het langdurig gebruik van benzodiazepinen wegen de voordelen niet meer op tegen de nadelen. Je krijgt last van stoornissen in de coördinatie, slappe spieren, concentratieproblemen, moeite met het geheugen en wordt bovendien afhankelijk van de middelen. Naast deze voorgeschreven middelen bestaat er een breed scala aan alternatieve middelen, waarvan kruidenmiddelen en melatonine de meest populaire varianten zijn.

Benzodiazepinen

Benzodiazepinen worden voorgeschreven door huisartsen en zijn de populairste slaapmiddellen in Nederland. De GABA-receptoren in de hersenen worden gestimuleerd. De zenuwcellen worden geremd, waardoor het bewustzijn wordt verlaagd, de angst afneemt, evenals de spierspanning. Daarom maken deze medicijnen slaperig. De arts moet bij het voorschrijven van dergelijke middelen letten op de werkingsduur, maar ook op hoe lang het duurt tot de medicijnen werken. Het juiste middel dient aan de juiste klacht gekoppeld te worden. Medicijnen met een langere werkingsduur kunnen direct gevaar opleveren bij het autorijden.

Na verloop van tijd went het lichaam aan het middel, neemt het effect af en voel je je zich meer afhankelijk. Benzodiazepinen zijn relatief veilig, maar in de eerste week bestaat er een verhoogde kans op bijwerkingen, zoals: een verminderd reactievermogen, coördinatiestoornis en spierzwakte. De middelen mogen niet langer dan twee weken gebruikt worden.

Belangrijk is dat wanneer je op reis gaat, je meestal een speciale verklaring nodig heeft om deze naar het buitenland mee te mogen nemen. Dergelijke medicatie staat bekend als diazepam, flurazepam, lorazepam, oxazepam en temazepam. Daarnaast zijn er aanzienlijk meer generieke namen, die te herkennen zijn aan het achtervoegsel ‘pam’.

Z-slaapmiddelen

De afgelopen jaren zijn er tegenhangers van benzodiazepinen op de markt gekomen. Dit zijn de zogenaamde Z-slaapmiddelen. Deze medicatie is vergelijkbaar met benzodiazepinen, maar behoren niet tot dezelfde familie. Toen deze medicatie net op de markt kwam, dacht je dat ze minder verslavend zouden werken. Die stelling is de afgelopen jaren afgezwakt. De Z-medicatie staat bekend als Zolpidem of Zopiclon en hebben eenzelfde soort werking als de benzodiazepinen.

Alternatieve middelen zonder recept verkrijgbaar

Daarnaast zijn er bij de drogist alternatieve middelen verkrijgbaar die het slaapprobleem zouden moeten verminderen. Dit zijn meestal kruiden, homeopatische middelen of supplementen. Deze middelen bestrijden alleen het symptoom, maar dragen niet bij aan een oplossing van de oorzaak.

CBD supplementen

Afbeelding Award Actuele Prijs
Beste Keuze CBD Slaapdruppels, Code: SLAPEN15 voor 15% korting Bekijk Prijs
Beste Keuze CBD Melatonine Capsules, Code: SLAPEN15 voor 15% korting Bekijk Prijs

Kruiden

Bij kruidenmiddelen ontbreekt de controle op de kwaliteit. Een kruid lijkt onschuldig, maar kan soms aanzienlijke bijwerkingen hebben. De meeste kruidenmiddelen zijn in de praktijk niet of zelden onderzocht, wat betekent dat je vooral uitgaat van de ervaringen van andere gebruikers.

Een heel bekend kruid wat kan helpen tegen slapeloosheid is Valeriaan. Het zorgt voor een rustgevende werking, wat goed kan helpen als je vaak ligt te piekeren in bed. Het heeft namelijk ook nog een goede werking op nervositeit, spanning en stress. Hierdoor kan je lekker rustig in slaap vallen.

Lavendel staat bekend om zijn ontspannende werking. Vanuit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat de geur van lavendel je zenuwstelsel laten ontspannen. Het gaat hierbij dus echt om de geur van de lavendel, waardoor je ontspant.

Kamille wordt al eeuwen gebruikt om slaap te bevorderen. Dit komt omdat het een kalmerende werking heeft voor je zenuwstelsel. Daarnaast werkt het ook nog goed voor je maag- en darmstelsel, omdat kamille bacteriën en schimmels tegen gaat.

Deze drie kruiden zijn verwerkt in deze heerlijke thee. Een kopje voor bedtijd en jij zal heerlijk slapen.

Homeopatische middelen

Homeopatische middelen zijn al erg oud en kenmerkend hierbij is dat ze altijd zijn gemaakt van natuurlijke middelen, zoals kruiden, planten, mineralen of dierlijke producten. Deze mark is inmiddels sterk gereguleerd. In Nederland mogen alleen geregistreerde homeopathische middelen worden verkocht. Er wordt toezicht op gehouden en de ingrediënten van het middel moeten bekend zijn.

Belangrijke ingrediënten voor slaapmiddelen op homeopatische basis zijn:

Dit wordt gemaakt uit de bovenste plantdelen van haver. Het heeft versterkende en ontspannende werking op het zenuwstelsel en is hiermee een rustgevend middel.

Dit wordt gemaakt uit de wortels van een valeriaanplant. Zoals ook het kruid valeriaan heeft dit ook een ontspannend een rustgevende werking

Dit word gemaakt uit de zaden/bonen van de struik. Het geeft verlichting bij emotionele en mentale klachten en heeft hierom een verlichtende werking bij stress en slapeloosheid.

Hieronder geven wij wat voorbeelden van producten waar dit in verwerkt zit:


Supplementen

Supplementen kunnen ook helpen om sneller en beter te kunnen slapen. Deze kunnen namelijk slaapbevorderende hormonen helpen aan te maken of je hersenactiviteit te kalmeren, waardoor je meer ontspant. Dit zijn bijvoorbeeld de volgende supplementen:

Melatonine is alleen in een zeer lage dosering in Nederland zonder recept verkrijgbaar. Melatonine is een natuurlijk hormoon en speelt een belangrijke rol bij het gevoel van slaperigheid, waardoor je beter kan slapen. De productie van melatonine gebeurt normaal gesproken door ons lichaam. Het supplement wordt doorgaans gebruikt tegen jetlags en soms als slaapmiddel.

GABA is een stop die je centrale zenuwstelsel kan helpen ontspannen doordat het je hersenactiviteiten remt.

Magnesium helpt je spieren te ontspannen. Pas wel op dat je niet te veel neemt, want dan kan het juist weer voor slaapproblemen zorgen!

Dit middel stimuleert de aanmaak van serotonine, welke helpt met je slaapregulatie.

Dit is een aminozuur met diverse kalmerende eigenschappen.

Een ander slaapmiddel is Tryptofaan. Het is een aminozuur dat in de hersenen actief is en het slaapritme regelt. De stof bevindt zich in warme melk en honing of anijs. In de winkel wordt kunstmatige tryptofaan verkocht. Deze is vrij verkrijgbaar, maar kan leiden tot sufheid, misselijkheid en (manische) depressiviteit.

Een mooie samenkomst van diverse supplementen zoals hierboven genoemt zit in het potje Relax Complex:

Veel gestelde vragen

Welke slaapmedicatie kan ik krijgen van de dokter?

Dokters schrijven meestal een benzodiazepinen voor. Dit zijn diverse soorten slaapmiddelen met of een kortdurende werking of een langdurige werking. Deze medicatie eindigt over het algemeen op de term "-pam".

Welke kruiden werken voor het slapen?

De meest bekende kruiden zijn: Valeriaan, Lavendel en Kamille. Deze kan je nemen in de vorm van thee of in de vorm van een olie of pil.

Welke supplementen kan ik nemen om beter te slapen?

De meest bekende is melatonine, maar ook magnesium, GABA, 5-htp of theanine kunnen werken, afhankelijk van welke werking van de stof je zoekt.

Populaire berichten