Slaapschema voor een baby

Slapen is belangrijk voor de ontwikkeling en gezondheid van een baby. Toch slaapt niet iedere baby evenveel en even lang. Wel kan je een slaapschema opstellen specifiek voor jou baby. In een slaapschema staat hoeveel uren een baby normaal gesproken slaapt overdag en wanneer hij of zij doorslaapt. Een slaapschema wordt gemaakt op basis van de leeftijd van de baby. Op verschillende leeftijden hebben baby's namelijk ook verschillende behoeften.

Slapen is belangrijk voor de baby

Slapen is erg belangrijk voor de baby. Zorg daarom dat een baby genoeg en goed slaapt. Tijdens de diepe slaap worden de groeihormonen van de baby aangemaakt. Een baby wordt dus groot terwijl hij slaapt. Het is niet alleen belangrijk voor de groei van het lichaam, maar ook voor de groei van de hersenen. Tijdens de REM-slaap groeien de hersenen. Net als bij volwassenen is de REM-slaap de fase waarin het meest gebeurt. Daarom zijn mensen onrustig tijdens de slaap. Dat is ook bij baby’s het geval. Een teken dat het kind zich in REM-slaap bevindt, is onrustig bewegen, onregelmatig ademen en lachen in de slaap.

In tegenstelling tot bij volwassenen, is de REM-slaap een groot deel van de slaapcyclus van een baby. De REM-slaap neemt tot wel 50 procent van de hele slaapcyclus. Tijdens de REM-slaap verwerken we alle indrukken van de dag. Ook bij baby’s is dit het geval.

REM-slaap

De REM-slaap is een belangrijke fase in de slaapcyclus voor een baby. Zorg er daarom voor dat de baby zo min mogelijk wakker wordt gemaakt tijdens het slapen. Wanneer men een baby uit zijn of haar slaap wordt, wordt de baby vaak erg vervelend. Hij krijgt driftbuien. Baby’s hebben een redelijk korte slaapcyclus van ongeveer 45 tot 50 minuten. In tegenstelling tot bij volwassenen, bestaat de REM-fase uit zo’n 20 minuten, wat bijna de helft is van de slaapcyclus.

Doorslapen

Het is de wens van iedere ouder dat hun kind snel doorslaapt. Deze term wordt vaak gebruikt om aan te duiden dat de baby de nacht doorslaapt, zodat de ouders ook kunnen doorslapen. Doorslapen bestaat echter niet en is ook lichamelijk onmogelijk. Dit omdat baby's net zoals kinderen en volwassenen na iedere slaapcyclus wakker worden. Dit hebben we alleen niet bewust door omdat we direct in de volgende slaapcyclus belanden. Baby's die kunnen dit vaak nog niet zo goed, waardoor ze na één a twee slaapcycli vaak wakker worden. Zij moeten nog leren om dit langer aan elkaar te koppelen om zo lekker door te slapen.

Wat kan helpen voor kindjes om slaapcycli aan elkaar te koppelen is een hartslagknuffel, zoals de Zazu hartslagknuffel. Deze begint met het maken van geluid zodra je kindje beweegt of huilt, afhankelijk van hoe je hem instelt. Hierbij kan het een hartslag geluid nabootsen of witte ruis. Dit zijn rustgevende geluiden voor een baby, omdat het klinkt alsof je baby weer in de baarmoeder zit.

Leeftijd van de baby

De leeftijd van de baby is erg belangrijk voor het slaapschema. Pasgeboren baby’s slapen het grootste deel van de dag, maar slapen vaak maar zo’n twee tot drie uur achter elkaar. Daarom blijven kersverse ouders vaak ‘s nachts wakker liggen, door de korte slaapjes. Naarmate de baby ouder wordt zal hij minder slaap nodig hebben, of op andere momenten slaap nodig hebben. Aangezien ieder kind anders is kan je niet een vast schema maken per leeftijd van een baby. Wel kan je proberen richtlijnen te maken, waar je je aan kan houden. Zo kan de baby ook wennen aan het volgen van een schema en weet de baby na verloop van tijd ook waar hij aan toe is.

Voordelen van een schema

Babys en kinderen vinden het prettig om te weten waar ze aan toe zijn, omdat de voorspelbaarheid van gebeurtenissen ze een veilig gevoel geeft. Ook is aangetoond dat babys en kinderen beter eten en slapen wanneer er sprake is van regelmaat. Daarbij kan je een schema ook inrichten op de biologische klok van een baby, zo zal de baby makkelijker in slaap komen, maar ook lekker wakker worden en hiermee ook blijer zijn.

De invloed van ouders op de slaap van babys

Het type ouder kan ook invloed hebben op de slaapgewoontes van een baby. Zo kunnen ouders (grofweg) opgesplitst worden in twee type ouders: de regulerende ouder en de faciliterende ouder. Het type ouder hangt af van verschillende factoren zoals persoonlijkheid, opvoeding maar ook cultuur kan er mee te maken hebben.

Een regulerende ouder is een persoon die zijn kind meer zelf laat ontdekken, met vallen en opstaan. Deze ouders hebben vaak ook meer regelmaat en structuur waar het kind aan zich dient te houden.

Een faciliterende ouder is een persoon die het leven voor het kind wilt vergemakkelijken. Zo zal deze ouder ook het kind behoeden van het vallen en worden ze gezien als minder strenge ouders.

Uit onderzoek is gebleken dat het type ouder ook invloed heeft op slaapgewoontes van een baby al vanuit de prenatale verwachtingen. Zo is uit deze onderzoeken gebleken dat van de regulerende ouder het kind minder snel slaapproblemen ervaart dan de faciliterende ouders.

Voorbeeld schema's

Hoe lang pasgeboren baby’s slapen

Pasgeboren baby’s slapen het grootste gedeelte van de dag. Gemiddeld slaapt een pasgeboren baby zestien tot wel twintig uur per dag. Deze slaapjes kunnen worden verdeeld in slaapjes van twee tot drie uur. Daartussen is er tijd om de baby even te voeden, te knuffelen of met hem te spelen. Een pasgeboren baby is tussen de slaapjes door ongeveer een half uur tot een uur wakker.

Bekijk ook altijd advies van experts op het gebied van voeding en babyvoeding.

Voorbeeldschema pasgeboren baby

Gemiddelde slaap overdag: 5 a 7 uur verdeeld over 3 dutjes

Gemiddelde slaap snachts: 13 uur

Voeding om:

• 7.00
• 10.00
• 14.00
• 17.00
• 22.00

Dutjes om:

• 8.30
• 11.00
• 14.00

De eerste drie maanden zal de duur van de dutjes afnemen en geef je in de nacht voeding op verzoek van de baby.

Hoe lang baby’s van 3 maanden slapen

Baby’s slapen de eerste drie maanden de meeste uren per dag. Na de derde maand verandert het slaapschema. Bovendien is de duur van een dutje wisselend, maar probeer aan te houden dat het middagdutje het langste is. Mocht je baby wakker worden, probeer hem te kalmeren en weer in slaap te wiegen. Mocht dit niet lukken, probeer een beetje voeding te geven en hierna weer in slaap te brengen. Wilt dat ook niet lukken, niet getreurd, dat kan nou eenmaal gebeuren. In het leven van een baby veranderen dingen zo snel en hebben ze de zogenoemde ontwikkelingssprongen die ook roet in het slaapschema kunnen gooien. Probeer rustig te blijven en de baby bij het volgende dutje wat eerder naar bed te brengen.

Het goede nieuws voor kersverse ouders: na drie maanden blijven baby’s ‘s nachts langer slapen. Dat betekent dat de ouders ook wat meer nachtrust krijgen. Vanaf 3 maanden krijgen baby’s een slaapritme. Dat betekent dat sommige baby’s de hele nacht door kunnen slapen. Ook kunnen de slaapjes overdag ingekort worden.

Bekijk ook meer specifieke informatie over hoeveelheden babyvoeding bij experts.

Voorbeeldschema baby van 3 maanden

Gemiddelde slaap overdag: 4,5 a 5 uur verdeeld over 3 dutjes

Gemiddelde slaap snachts: 12 uur

Voeding om:

• 7.00
• 11.00
• 14.00
• 17.30
• 22.30

Dutjes om:

• 9.00
• 11.30
• 16.00

Slaapschema voor baby’s vanaf 6 maanden

Een baby vanaf 6 maanden heeft genoeg aan twee dutjes overdag en een powernap voor het avondeten. Vanaf 6 maanden beginnen sommige mensen ook met het aanbieden van vast voedsel naast de melkvoeding. Vanaf deze leeftijd is het ook van belang om mee te gaan in het biologische ritme van je kindje. Slaapt je kindje overdag meerdere kleine dutjes, dan zal je het kindje aanleren dat het middagdutje niet zo belangrijk is en houdt het de kleine dutjes in stand. De powernap is dan ook het ‘onnatuurlijke' dutje, maar is voor deze leeftijd nog wel van belang om het vol te houden tot de bedtijd. Het kan dan ook zijn dat de powernap voor sommige kindjes niet nodig is, als de andere twee dutjes heel goed zijn gegaan. Probeer je kindje aan te voelen om te achterhalen of het nodig is of niet.

Voorbeeldschema baby van 6 maanden

Gemiddelde slaap overdag: 3 uur verdeeld over 2 dutjes

Gemiddelde slaap snachts: 12 uur

Voeding/eten om:

• 7.00
• 10.00
• 11.30
• 13.00
• 17.00
• 18.30

Dutjes om:

• 9.00
• 12.00

Slaapschema voor een dreumes

Een dreumes (een baby vanaf één jaar) heeft meestal genoeg aan één slaapje overdag. Dit slaapje is goed in te plannen rond het middaguur. Toch zijn er kinderen die ook rond het eerste jaar nog graag een tweede slaapje op een dag doen. Sta dit slaapje toe. Dit om te voorkomen dat de dreumes driftbuien krijgt of kleine dutjes gaat doen overdag.

Voldoende slaap voor een baby

Het is belangrijk dat een baby voldoende slaapt. Dit is gemakkelijk te controleren. Als een kind in de buggy of in de auto slaapt overdag, dan is dit een teken dat de baby niet voldoende slaapt. Een ander teken is wanneer het kind ‘s morgens moeilijk wakker te krijgen heeft. Baby’s kunnen ‘s avonds ruim voor bedtijd al moe zijn. Dit betekent ook dat het kind niet voldoende slaapt. Een ander teken van slaapgebrek is snel geprikkeld of chagrijnig zijn. Dit is op te lossen door een extra slaapje aan het slaapritme toe te voegen.

Tekenen dat de baby moe is

Er zijn daarnaast nog andere tekenen die aangeven dat een baby moe is. In dit geval is het verstandig een slaapje in te zetten. De meeste tekenen zijn overduidelijk: wanneer een kind glazig kijkt, geluidjes maakt, gezicht in de borst begraaft, overstrekt, de vuistjes balt of in de ogen wrijft. Een andere manier om duidelijk te maken dat het kind moe is, is als hij voortdurend aan de oortjes zit.

De ideale slaapomgeving voor baby’s

De ideale omgeving voor baby’s om te slapen, is een kinderkamer met een goede temperatuur. Uit onderzoek is gebleken dat een baby- of kinderkamer tussen de zestien en twintig graden Celsius moet zijn. De ideale temperatuur is 18 graden. Dat is een stuk koeler dan de meeste ouders vermoeden. De temperatuur in de kamer mag niet onderhevig zijn aan temperatuur schommelingen. Houd tijdens de slaap de temperatuur constant op 18 graden.

Een kind slaapt moeilijker als hij of zij een koude neus, handen of voeten heeft. Daarom is het inzetten van een kruik bij het slapen een goede optie. Laat de temperatuur echter niet te veel oplopen. Daar gaat een kind van zweten, waarna hij daarna weer te veel afkoelt.

Lotte Krijger

Slaapexpert

Mijn naam is Lotte Krijger en ik hou van slapen! Ik werk nu 3 jaar met veel plezier in de slaapindustrie en ik verzamel graag informatie wat ik kan delen om jou nachtrust te verbeteren. Heeft u nog vragen, of ziet u graag een blog over een bepaald onderwerp, neem dan contact met mij op!